برداشت و استفاده از مطالب سایت فقط با ذکر منبع و لینک سایت مجاز می باشد
آنمی یا کم خونی، وضعیتی است که در آن بدن قادر به تولید مقدار کافی گلبول های قرمز سالم نمی باشد. گلبول های قرمز وظیفه دارند که اکسیژن را از ریه ها دریافت کرده و به بافت های مختلف بدن حمل نمایند. توانایی حمل اکسیژن به واسطه وجود نوعی مولکول پروتئینی خاص به نام هموگلوبین در درون این سلول ها میسر می شود. در ترکیب شیمیایی هموگلوبین اتم های آهن نیز شرکت می کنند. در واقع رنگ قرمز هموگلوبین (و گلبول های قرمز) به دلیل وجود اتم های آهن می باشد.
انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد که کم خونی ناشی از کمبود آهن شایعترین نوع آن است. زمانی که بدن انسان ذخایر کافی از آهن نداشته باشد، این نوع کم خونی اتفاق می افتد.
آنمی فقر آهن، شایعترین نوع آنمی (کم خونی) می باشد. گلبول های قرمز خون اکسیژن را به بافت ها می رسانند. گلبول های قرمز سالم توسط مغز استخوان ساخته می شوند. این سلول ها در حدود 3 الی 4 ماه در جریان خون گردش کرده و پس از آن ارگان هایی در بدن، مانند طحال، گلبول های قرمز پیر و از کار افتاده را از جریان خون خارج و تجزیه می کنند.
آهن، بخشی کلیدی در ساختمان گلبول های قرمز می باشد. بدون آهن، خون نمی تواند به طور موثر اکسیژن رسانی کند. بدن انسان در حالت عادی آهن مورد نیاز خود را از طریق رژیم غذایی دریافت می کند. همچنین آهن موجود در گلبول های قرمز تجزیه شده (توسط طحال) نیز می تواند مجددا مورد استفاده قرار گیرد.
کم خونی ناشی از کمبود آهن زمانی اتفاق می افتد که ذخایر آهن بدن شروع به کم شدن نماید. این زمانی اتفاق می افتد که:
خونریزی نیز می تواند موجب از دست دادن آهن بدن شود. از علل شایع خونریزی (غیر از زخم های ناشی از آسیب ها و جراحات) می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اختلال در جذب آهن توسط بدن نیز می تواند در وضعیت های زیر بوجود آید:
کمبود شدید آهن تغذیه ای در وضعیت های زیر دیده می شود:
کم خونی ممکن است هیچ علامتی نداشته و یا علائم آن خفیف باشد. در بیشتر مواقع، علائم در ابتدا بسیار خفیف بوده و به تدریج بر شدت آن افزوده می شود. این علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:
هر چه کم خونی شدید تر باشد علائم آن نیز بیشتر می شود.
با شدید تر شدن آنمی علائم زیر نیز می توانند بروز کنند:
علائمی که می توانند نشانه وضعیت های منجر به کم خونی باشند:
پزشک ممکن است برای تشخیص بیماری آزمایش های زیر را درخواست کند:
آزمایش هایی که برای یافتن علت کم خونی درخواست می شوند:
درمان ممکن است شامل دریافت مکمل های آهن و خوردن غذاهای سرشار از آهن باشد.
برای بازسازی ذخایر آهن بدن اغلب مکمل های آهن (مانند فروس سولفات) مورد نیاز می باشند. در بیشتر مواقع، پزشک قبل از شروع به تجویز مکمل آهن، میزان آهن خون را اندازه گیری خواهد کرد. اگر بیمار نتواند مکمل آهن خوراکی دریافت کند، در این صورت شاید لازم باشد آهن را به صورت تزریق وریدی یا عضلانی دریافت کند.
زنان باردار یا شیرده نیز نیاز به دریافت مکمل های آهن خواهند داشت. چرا که آنها اغلب نمی توانند به اندازه کافی آهن را از رژیم غذایی خود کسب کنند.
پس از حدود دو ماه از شروع درمان با مکمل های آهن، هماتوکریت بیمار به حالت طبیعی برخواهد گشت. ولی برای پر شدن ذخایر آهن مغز استخوان، نیاز است که دوره درمان حداقل 6 تا 12 ماه ادامه یابد.
غذاهای سرشار از آهن عبارتند از:
پاسخ به درمان بیماری معمولا بسیار خوب است. البته به درمان بیماری زمینه ای نیز بستگی دارد.
